Odpady komunalne

KOMPOSTOWANIE JEST TO PROCES SKŁADOWANIA ODPADÓW ORGANICZNYCH, KTÓRE W WYNIKU ZACHODZĄCYCH NATURALNIE PROCESÓW CHEMICZNYCH – GNILNYCH, UTLENIAJĄCYCH, ZAMIENIAJĄ SIĘ W NATURALNY NAWÓZ.

Jest to najbardziej ekologiczna metoda utylizacji odpadów stałych pochodzenia organicznego. Połowa kosza na śmieci to odpady biodegradowalne, czyli nadające się do kompostowania. Większość odpadów powstających przy pielęgnacji ogrodu można zamienić na pełnowartościowy i tani nawóz.

Do kompostowania nadają się wszelkie odpady organiczne z działki i odpady domowe: wyplewione chwasty usunięte najpóźniej w fazie kwitnienia, skoszona trawa, pocięte
na kawałki drobne gałązki o średnicy nie większej niż 2 cm, resztki warzyw, słoma, liście, siano, surowe obierki z kuchni, zużyte torebki z herbatą, zużyte liście herbaty, fusy po kawie, odchody zwierząt roślinożernych np. krów i koni, odchody drobiu
i ściółka, produkty kartonowe np. opakowania po jajkach, skrawki papieru (bez kolorowych folderów i ulotek), ściółka, paprocie, trociny, kora z drzew i inne odpady drewniane, suche, jesienne liście, popiół drzewny, skorupki jaj (rozdrobnione), naturalne włókna – 100% wełna lub bawełna.

Chwasty z wykształconymi nasionami oraz chwasty rozłogowe takie jak perz po uprzednim wysuszeniu
na słońcu należy odkładać na osobną pryzmę, gdyż do ich rozkładu potrzeba znacznie więcej czasu.
Nie należy kompostować resztek roślinnych porażonych chorobami.

Aby proces rozkładu materii organicznej przebiegał prawidłowo, oprócz dostępu powietrza niezbędne jest zapewnienie optymalnej wilgotności (40-50%),

Kompost powstaje poprzez rzucanie na jedną stertę różnych produktów (wyżej wymienionych). Możemy
je wrzucać również do specjalnego pojemnika na kompost. Wszystkie odpady skompostują się przez zimę. Należy jednak pamiętać, aby mieszanka była zrównoważona, czyli zawierała wszystkie rodzaje odpadów przemieszanych ze sobą.

SPOSOBY KOMPOSTOWANIA:

Na rynku znajdziesz wiele pojemników przeznaczonych do kompostowania, jednak nie są one konieczne. Równie dobrze można układać odpadki w stos a następnie przykryć tekturą lub arkuszem folii.
Można również zrobić własny pojemnik lub wykorzystać stare pudła. Idealny pojemnik na kompost jest łatwo dostępny, może być izolowany za pomocą kartonu lub słomy i ma pokrywkę. Powinien on znajdować się w miejscu nasłonecznionym lub w półcieniu, stać bezpośrednio na ziemi oraz być oddalony od ścieków.

Kompostowanie zimne (pasywne)

1. Należy nazbierać tyle materiałów do kompostowania, aby stanowiły około 30 cm w pojemniku na kompost, zmieszać razem z dodatkiem słomy, drewnianymi odpadkami (wióry, kora, drobne patyczki), skorupkami jajek
i kartonowymi opakowaniami po jajkach. Całość powinna być spulchniona a nie ubita, po to, aby cała sterta była maksymalnie napowietrzona. Aby cyrkulacja powietrza oraz drenaż był jeszcze lepszy można na spód sterty położyć kilka gałęzi.

2. Powstałą warstwę przesypać ziemią lub dojrzałym kompostem i lekko polać wodą

3. Stopniowo wypełniać kontener na kompost odpowiednimi składnikami tworząc kolejne warstwy przesypane ziemią. Ważne, aby każda warstwa była wieloskładnikowa i nie ubita.. Jeśli większość z tego to odpady kuchenne, należy zmieszać je z kartonami po jajach, papierem toaletowym oraz innym papierem ekologicznym (jak najmniej nadruków, farba drukarska nie jest dobra dla środowiska) i tekturą, aby stworzyć jak najlepszą równowagę.

4. Kiedy już kontener będzie pełny, należy pozostawić wszystko na pewien czas, aż proces kompostowania
się zakończy (może to potrwać nawet rok), albo można przejdź do następnego kroku.

5. Wyciągnąć wszystko z pojemnika do kompostowania. Jeśli dolne partie są już gotowe można użyć ich jako nawozu w swoim ogrodzie. Resztę produktów należy zmieszać, w razie potrzeby dodać wody, lub suchych składników, jeśli masa jest zbyt mokra. (kartony itp). Całość przełożyć do pojemnika na kompost i pozostawić
aż dojrzeje.

Równie dobrze jest pozostawić całą masę odpadów przez około 10-12 miesięcy, mieszając od czasu do czasu.

Kompostowanie gorące (aktywne, szybsze kompostowanie)

1. Należy zebrać wystarczającą ilość materiału do wypełnienia pojemnika na kompost. Mieszanka powinna składać się z materiałów miękkich oraz twardych, rozdrobnionych na małe kawałki (duże kawałki drewna, papieru czy tkanin potrzebują więcej czasu na rozkład).

2 Zmieszane składniki przekładamy do pojemnika i polewamy wodą

3. Po kilku dniach stos powinien się nagrzać (podczas rozkładu materii organicznej wytwarzane jest ciepło). Gdy temperatura we wnętrzu stosu zacznie spadać (zacznie spadać po około tygodniu lub dwóch) należy
go odwrócić, tak, aby warstwy zewnętrzne zamienić z warstwami wewnętrznymi. Jeśli mieszanina jest za sucha dodać wody, jeśli jest zbyt mokra dodać suchych materiałów wchłaniających wilgoć (papier, kartony). Mieszanka powinna być wilgotna, jednak nie może z niej kapać.

4. Stos zacznie znów się nagrzewać. Przemieszanie kompostu należy powtarzać co jakiś czas. Jeśli po którymś kolejnym przewróceniu kompostu temperatura nie wzrośnie oznacza to, że dalsze mieszanie nie ma już sensu. Wówczas należy pozostawić kompost i poczekać aż kompostowanie dobiegnie końca.

Materia organiczna poprawia przepuszczalność i napowietrzanie gleb ciężkich, nieprzepuszczalnych np. gliny. Umożliwia dotarcie wody i powietrza do korzeni roślin. Jest idealna także dla gleb piaszczystych zatrzymując wodę jak gąbka i dostarczając substancji odżywczych. Zwiększa aktywność korzystnych dla roślin organizmów glebowych.

Problemy z kompostem:

• Nieprzyjemny zapach, który jest wynikiem braku powietrza. Należy użyć narzędzia tzw. aeratora
  do kompostu lub przerzucić pryzmę.
• Środek kompostu jest suchy z powodu braku podlewania. Należy zwilżyć materiał odwracając pryzmę. Regularnie polewać wodą.
• Zewnętrzna część jest stale sucha. Należy polewać wodą, na jakiś czas przykryć folią.
• Tylko środek jest wilgotny i ciepły. To oznacza zbyt małą masę odpadów. Należy dołożyć składników kompostu i wymieszać.
• Kompost na zewnątrz jest chłodny i lekko suchy, nie nagrzewa się. Przyczyna - jest za mało azotu. Najlepiej go zwiększyć przez dodanie świeżo skoszonej trawy lub kilku garści siarczanu amonu.

Dżdżownice można zanęcić do pryzmy, dodając do niej materiały bogate w cukier. Mogą to być np. wytłoki
ze słodkich owoców. Czasami umieszcza się w pryzmie dżdżownice zebrane w ogrodzie. Można też zakupić
w tym celu dżdżownice kalifornijskie. Należy jednak brać pod uwagę fakt, że zginą one w czasie zimy, jeżeli pryzma znajdować się będzie na otwartej przestrzeni. Tego mankamentu nie mają dżdżownice rodzime.

Źródła informacji

• Szymańska-Czaja M.: Kompostowanie odpadów organicznych jako optymalna metoda ich wykorzystania.

Szkoła Gospodarki Odpadami 2001, Rytro 2001.

• Dziejowski J., Kazanowska J.: "Kompostowanie i użytkowanie kompostu", Puławy-Warszawa 1999.
• czasopisma „Działkowiec” „Twój ogród”
• www.wiki.lasypolskie.pl